W milczeniu kilkudziesięciu katolików protestowało przed budynkiem krakowskiej kurii. Już po raz drugi przyszli na Franciszkańską pod papieskie okno, żeby pokazać, że nie godzą się mowę nienawiści sączącą się z kościelnych ambon. Przynieśli kartki z hasłem: „Odzyskajmy nasz Kościół”. Zapalili też świece – „na znak solidarności z każdym, bez wyjątku”.
Po raz pierwszy pojawili się w tym miejscu latem tuż po wygłoszeniu przez metropolitę krakowskiego skandalicznych słów („Abp Jędraszewski znów bulwersuje – mówi o „nowej zarazie”: już nie czerwonej, a tęczowej”). Wtedy okryli się tęczową flagą, a na kartkach napisali: „tęczowa zaraza to ja”.
Po ponad dwóch miesiącach znów przyszli na Franciszkańską. – „Ostatni raz byłem tu, kiedy zmarł papież Jan Paweł II. Dziś jego okno jest zamurowane. Trudno o lepszy symbol polskiego Kościoła dzisiaj” – powiedział „Wyborczej” pan Krzysztof. A pani Irena dodała: – „Wielu upatruje dzisiejszej twarzy Kościoła w postawie abpa Jędraszewskiego. Nie podoba mi się, że ambona staje się mównicą sejmową, że coraz częściej dzieli całe rodziny. Wierzę, że gdyby Jezus żył, to byłby dzisiaj tu, z nami. Byłby z osobami bezdomnymi, homoseksualistami, alkoholikami. Nie siedziałby sam, za zamkniętymi drzwiami i zamurowanymi oknami”.
Protest nie spodobał się jednemu z duchownych, który wyszedł do protestujących. Zaczepiał ludzi stojących w ciszy, kpiąc z ich haseł. – „Islam chcecie wpuszczać? Gejów do kościoła zapraszać?” – pytał. Duchowny nie chciał się przedstawić. Zapytany przez reporterkę „Wyborcze” o definicję Kościoła, odpowiedział: – „Kościół to jest hierarchia. To są biskupi, księża i kardynałowie”.
Kilka dni temu organizatorzy protestu wystosowali petycję. – „Chcemy przeprosić wszystkich tych, których przedstawiciele naszego Kościoła obrazili i upokorzyli. Słowa o tęczowej zarazie zabolały i zraniły także nas. Tak jak wykluczające wypowiedzi o żydach, muzułmanach, osobach niewierzących, które padały z ust kapłanów i biskupów” – napisali. Podpisało się pod nią prawie 2 tysiące osób. Została przetłumaczona na włoski – organizatorzy mają nadzieję, że dotrze ona do papieża Franciszka.
„Chciałabym powiedzieć moim przyjaciołom, ludziom w Polsce: głosujmy we właściwy sposób na rzecz demokracji” – zaapelowała Olga Tokarczuk. Laureatka literackiego Nobla za 2018 rok spotkała się z dziennikarzami przed wykładem w niemieckim Bielefeld.
Mówiła też, że niedzielne wybory parlamentarne w Polsce są szansą na naprawę demokracji w kraju. – „Nagroda Nobla trafia do Europy Wschodniej, co jest niezwykłe, niewiarygodne. Dla mnie jako Polki, pokazuje ona, że mimo wszystkich problemów z demokracją w moim kraju, wciąż mamy coś do powiedzenia światu” – powiedziała Olga Tokarczuk w rozmowie z dziennikarzem agencji Reuters.
Opowiedziała też o okolicznościach, w których dowiedziała się o przyznaniu nagrody. – „Gdzieś między Berlinem a Bielefeldem zobaczyłam połączenie ze szwedzkim numerem na wyświetlaczu i serce zaczęło mi szybciej bić. Gdy się dowiedziałam, musiałam się zatrzymać. To jeszcze w ogóle do mnie nie dociera. To wspaniale, że Akademia Szwedzka doceniła literaturę z centralnej części Europy” – mówiła Tokarczuk.
Wcześniej w rozmowie z TVN Tokarczuk powiedziała: – „To jest coś niesamowitego, że moje książki, które są lokalne, bo wiele z nich dzieje się w małych miejscowościach w Polsce, dotyczy tego naszego malutkiego kawałka świata, to jednak mogą być czytane uniwersalnie, mogą być ważne dla ludzi na świecie”.
Nagroda dla Olgi Tokarczuk to pierwszy literacki Nobel dla Polaka od 23 lat, gdy w 1996 r. otrzymała go poetka Wisława Szymborska. W uzasadnieniu przyznania Tokarczuk tej najbardziej prestiżowej literackiej nagrody Akademia Szwedzka stwierdziła, że otrzymała ją „za wyobraźnię narracyjną, która z encyklopedyczną pasją prezentuje przekraczanie granic jako formę życia”.
– „Prezes Kaczyński zrzucił wczoraj maskę i wreszcie powiedział prawdę, to o czym myśli naprawdę, że chce Polaków dzielić. Mówi bardzo wyraźnie – jeśli nie jesteś z partią PiS, to jesteś niczym i będziesz napiętnowany. Jeżeli nie działasz z nami, jesteś kolaborantem i także będziesz napiętnowany” – powiedziała Małgorzata Kidawa-Błońska. O wypowiedzi prezesa PiS podczas konwencji w Sosnowcu: „Strach się bać”. Kaczyński zapowiada piętnowanie złych elit”.
Kandydatka Koalicji Obywatelskiej na premiera dodała, że „tylko zły człowiek może w taki sposób mówić o współobywatelach”. – „Prezes Kaczyński znowu dzieli ludzi; tworzy wielki mur i doprowadza do wielkich napięć. Nie mogą wrócić te ciemne czasy, kiedy były wilcze bilety, ludzie byli wykluczani z działalności zawodowej, społecznej. Dlatego apeluję do wszystkich ludzi dobrej woli, niezależnie z jakiej są opcji, obrońmy Polskę przed takim podziałem, przed taką nienawiścią” – mówiła.
Kidawa-Błońska podczas konwencji Koalicji Obywatelskiej w Chorzowie wezwała też prezesa PiS, by przeprosił Ślązaków za swoje słowa sprzed kilku lat, jakoby byli „ukrytą opcją niemiecką”. – „Panie prezesie, teraz jest szansa, w setną rocznicę Powstań Śląskich, teraz albo nigdy – niech pan przeprosi Śląsk” – powiedziała.
Z kolei lider PO mówił, jak ważne są niedzielne wybory. – „Stoimy przed wyborem cywilizacyjnym, w która stronę pójdzie Polska – zachodniej Europy, czy odwróci się do niej tyłem, bo woli tam szukać wrogów i przeciwników” – stwierdził Schetyna.
„Wyobraźmy sobie taką oto sytuację. Pewien Zły Polityk, zachowując pozory praworządności, chce zabezpieczyć swej formacji sprawowanie władzy na dłużej, nawet przy mniej korzystnej dla siebie sytuacji politycznej. Wiem, zapewne nikt nie uwierzy w to, że taki Zły Polityk mógłby istnieć, ale… Pogdybajmy” – piszą w swoim wspólnym tekście Witold Bereś i prof. Marcin Matczak.
- Zgodnie z decyzją PiS, ostatnie posiedzenie obecnej kadencji Sejmu odbędzie się już po wyborach. Nigdy wcześniej nie doszło do takiej sytuacji
- Od tygodni nie milkną przypuszczenia, czym zajmą się wtedy posłowie
- Prezentujemy całe opowiadanie Witolda Beresia w konwencji political fiction wraz z komentarzem prof. Marcina Matczaka
- Jedyna droga do zastopowania niepożądanych zmian prawno-ustrojowych, w tym – zmiany Konstytucji, to obecność wszystkich posłów opozycyjnych na ostatnim posiedzeniu Sejmu w ich kadencji – przekonuje Witold Bereś
Opowiadanie Witolda Beresia
Co najpierw musiałby taki polityk zrobić, aby zachować władzę?
Ano musiałby zmienić konstytucję (poseł Kaczyński, niewątpliwe samo dobro w polityce, zapowiada to ostatnio intensywnie). Ale nie trzeba zmieniać całej konstytucji, tym bardziej to praktycznie niemożliwe. Można jednak zmienić jej elementy, ważne dla sprawowania zamordyzmu.
Złego Polityka tak naprawdę nie będzie interesowała warstwa ideowa, bo zapisy o prawach i przywilejach obywateli to z jego punktu widzenia – czysta propaganda.
W dodatku dzisiejsza Konstytucja szalenie utrudnia zmianę rozdziałów I, II i XII. A to one kolejno omawiają: kształt Rzeczpospolitej, następnie: wolności, prawa i obowiązki obywatela, a wreszcie możliwości zmiany Konstytucji. I gdyby ktoś chciał w tych miejscach coś ZMIENIĆ, to nie może tego zrobić wcześniej niż sześćdziesiątego dnia po pierwszym CZYTANIU projektu takiejż ustawy. To – gdyby dbać o pozory prawa – jest prawie niemożliwe, nawet przy wielkim zwycięstwie obecnej władzy. Więc nikt tego nie będzie ruszał (przynajmniej jak na razie).
Ale to, co interesuje Złego Polityka to źródła prawa (rozdział III – tu kwestia sądów), to „Sejm i Senat” (rozdział IV) oraz „Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej” (rozdział V). A na deser – Preambuła Konstytucji.
Złemu Politykowi chodzi bowiem o sprawy praktyczne. Żeby posunięć władzy nie mógł blokować przyszły Senat. Żeby Prezydent miał większe prerogatywy. No i żeby można było ostatecznie przetrącić kark sędziom – dlatego faktycznie trzeba znieść immunitet sędziowski i poselski, który uniemożliwia prokuratorowi aresztowanie sędziów bez zgody właściwego sądu, a posłów – bez zgody Sejmu. To będzie bat, pod którym ugną się nawet najtwardsze karki.
Uzasadnienie, a właściwie propagandowa motywacja? Prosta. Pracowity koordynator służb specjalnych co rusz dostarcza dowody rzekomych przestępstw popełnianych przez parlamentarzystów i sędziów. Trzeba uzdrowić sytuację – suweren tego oczekuje!
Konstytucja jednak sprawia tu kłopot: nazywa się on rozdział XII i art. 235 o zmianie Konstytucji.
Co on mianowicie mówi? Oto o zmianę Konstytucji może wnioskować albo 1/5 ustawowej liczby posłów, albo senat, albo prezydent RP. Potem do zmiany konstytucji trzeba większości 2/3 w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby – czyli 460 – posłów. Następnie, nie później niż 60 dni, zmiany musi klepnąć zwykła większość senatorów. Na sam koniec Prezydent musi podpisać te zmiany – nie później niż w 21 dni.
Jednak największy kłopot jest z ustępem 3 tegoż artykułu 235, który mówi, że pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie konstytucji może się odbyć nie wcześniej niż trzydziestego dnia od przedłożenia sejmowi projektu ustawy. Czyli sens jest taki, że musi być czas na debatowanie nad Konstytucją.
Ale jeśli Zły Polityk nie będzie chciał debaty? Hm… Pomyślmy.
„Panie posłanki, panowie posłowie. Lepiej większy hołd złóżmy ojczyźnie i uchwalmy nową Konstytucję”
Przenieśmy się zatem w czasie o kilka dni w przyszłość.
Jest poniedziałek 14 października. Oszałamiające zwycięstwo władzy. W komentarzach opozycji przeważa w najlepszym razie zniechęcenie, a w najgorszym – wściekła chęć rozliczenia swoich przywódców.
W tej atmosferze niemal niepostrzeżenie marszałek Sejmu ogłasza po południu, że w związku z wielkimi zasługami posła Kaczyńskiego, następnego dnia Sejm poprzedniej kadencji, na ostatnim swoim posiedzeniu, przesuniętym jeszcze przed wyborami, będzie głosował uchwałę-laudację dla niego.
Ten poprzedni parlament – teraz już nieaktualny – po stronie PiS liczy 240 posłów i 61 senatorów. Opozycja (Koalicja i PSL/Kukiz) ma łącznie 193 „stare” mandaty.
Ale co się dzieje? Wszyscy posłowie i senatorowie PiS w sytuacji ogłoszenia takiegoż hołdu oczywiście zjeżdżają na Wiejską. A posłowie opozycyjni podłamani moralnie, a przede wszystkim – politycznie (bo przegrali wybory, a wielu nawet w nich nie startowało) – nie widzą powodu, aby jechać do Warszawy.
W ten sposób częściowo wypełniona sala Sejmu, wśród okrzyków pełnych zachwytu nad geniuszem Naczelnika przegłosowuje uchwałę nieomalże deifikującą posła.
A ten hołdów odmawia: – Panie posłanki, panowie posłowie. Lepiej większy hołd złóżmy ojczyźnie i uchwalmy nową Konstytucję. To wszystko w podzięce dla Matki Boskiej za to, że dała siłom patriotycznym tak wspaniałe zwycięstwo.
Mam przed sobą podpisany przez Pana Prezydenta projekt ustawy o zmianie Konstytucji. Projekt ten, co z satysfakcją chcę podkreślić, przewiduje nową preambułę odwołująca się do katolickiego dziedzictwa Polski i zasług Kościoła. Nie przez przypadek odwołuje się też w ten sposób do najwspanialszego dokumentu polskiej demokracji – Konstytucji 3 Maja: „W imię Boga w Trójcy Świętej Jedynego, z Bożej łaski i woli Suwerena, którym może być tylko Naród Polski…”
Projekt zmian w Konstytucji został złożony – zgodnie z wymogami dotychczasowej Konstytucji – na ręce jeszcze marszałka Kuchcińskiego ponad miesiąc temu. Marszałek nie chciał tego ujawniać, aby to nie było elementem gry przedwyborczej. A my nie chcemy kłótni, bo my chcemy spokoju. Raz jeszcze mu za to dziękuję.
„To właśnie, my demokratycznie wybrana władza, walczymy o Konstytucję, a nie totalna opozycja, która pajacuje w koszulkach z napisem Konstytucja…”
I wtedy wystarczy, by na Wiejskiej nie zjawiło się – uwaga – tylko 71 posłów partii opozycyjnych (wliczając w to PSL i Kukiza). To będzie oznaczać, że na sali sejmowej PiS w pełnym składzie 240 posłów ma konstytucyjną większość. A nie liczymy do tego po stronie władzy posłów mniejszości narodowych, którzy zwyczajowo głosują za większością, nie liczymy nacjonalistów – konfederatów, którym bliżej do PiS niż do opozycji, no i nie liczymy poputczików i zdrajców w szeregach samej opozycji (bo i tacy się znajdą). Tak czy siak wystarczy, aby co trzeci poseł opozycji nie przyjechał – i już PiS ma większość wystarczającą do uchwalenia Konstytucji!
A potem, tej samej nocy, a dlaczego nie?, zbiera się Senat w tej samej sprawie. Wszak Konstytucja mówi, że Senat ma sprawę przegłosować NIE PÓŹNIEJ niż 60 dni po Sejmie, więc poseł Piotrowicz drwiąco tłumaczy, że szybciej z duchem Konstytucji już się nie da iść.
– Zgłoszenie projektu Konstytucji do Marszałka i nie procedowanie go publiczne wyczerpuje zapisy ustępu trzeciego artykułu 235. Zwracam uwagę krytykantom, że tam gdzie ustawodawca chciał mówić o publicznym odczytaniu projektu, wpisywał do Konstytucji „pierwsze” i kolejne „czytania”. Więc projektując możliwość zmian w Konstytucji ustawodawcy chodziło po prostu o formalne zgłoszenie dokumentu.
To właśnie, my demokratycznie wybrana władza, walczymy o Konstytucję, a nie totalna opozycja, która pajacuje w koszulkach z napisem Konstytucja…
Prof. Marcin Matczak, prawnik:
– Zacznijmy od kwestii, czy taki misterny plan, związany z dużym ryzykiem postawienia zarzutu, że dokonuje się zmian niezgodnych z Konstytucją, jest do pomyślenia, gdyby chodziłoby o tak stosunkowo niewielką zmianę jak kwestie immunitetu.
Ale rzeczywiście – nawet jeżeli ktoś by podejmował takie działanie, to ono by prawdopodobnie nie polegało na uchwaleniu nowej Konstytucji. Natomiast można sobie wyobrazić, że ci, którzy by taki plan uknuli, zmieniliby tę Konstytucję w miejscach symbolicznych.
Na przykład zmieniliby preambułę, wprowadziliby bezpośrednie odwołanie do Boga. Być może zmieniliby jakieś inne elementy – takie, które mogłyby być jakąś istotną zmianą ustroju dotyczącą na przykład sposobu wyboru Prezydenta RP. To jest w rozdziale piątym, gdzie zamiast wybierania prezydenta przez naród, można by zapisać jego wybór przez sejm czy zgromadzenie narodowe. I jeżeli chciałoby się w ten sposób uhonorować Jarosława Kaczyńskiego, to byłoby to zapewne rozwiązaniem wygodne.
Podstawowy problem dotyczy jednak tego ustępu 3 art. 235, czyli tego, że nie można głosować projektu zmian konstytucyjnych wcześniej niż 30 dni przed przedstawieniem go w Sejmie.
Przyjęcie, że jest możliwe de facto tajne przedłożenie Sejmowi projektu tak fundamentalnych zmian, to coś, czego sobie w ogóle nie można wyobrazić. Bo po co są te przepisy dotyczące 30 i 60 dni? Chodzi o to, żeby takich przekrętów nie robić. Twórcy Konstytucji znali historię i wiedzieli, że właśnie w taki sposób przemocą zmienia się ustrój konstytucyjny. Właśnie po to wprowadzono te bezpieczniki, żeby nie uchwalać ważnych zmian ustrojowych w momencie, kiedy ludzie mają gorące głowy.
Tym bardziej jest to istotne w przypadku przepisów konstytucyjnych, których sens polega na tym, że wszyscy muszą wiedzieć, jaka jest propozycja zmian.
Dlatego przedłożenie sejmowi nie może być traktowane jako tajne przekazanie dokumentu marszałkowi, który tego nie ujawnia.
Muszę podkreślić jedno: mówię to wszystko jako prawnik i jestem pewien, że moja interpretacja jest słuszna. To byłoby złamanie Konstytucji.
Ale przekręty, które ta władza robiła w związku z Konstytucją, na przykład argumentacje, które słyszeliśmy w odniesieniu do oczywistych przepisów Konstytucji określających sześcioletnią kadencję prezes Sądu Najwyższego, były tak absurdalne i bezczelne, że potrafię sobie wyobrazić wszystko. Również i to, że ktoś może zechcieć przekonać tzw. suwerena, iż przedłożenie sejmowi może oznaczać po prostu wręczenie projektu zmiany Konstytucji w zamkniętej, tajnej kopercie i to zostanie uznane za spełnienie przesłanki ustępu 3.
I nie zdziwiłbym się, gdyby później doktor praw Jarosław Kaczyński w telewizji przekonywał, że to oczywista oczywistość: jeśli ustawa konstytucyjna nie precyzuje, czy przekazanie projektu zmian ma się odbyć jawnie czy tajnie, to on wybiera tajność.
Trzeba sobie jasno powiedzieć: jeśli w obecnej sytuacji politycznej ktoś zechce zgwałcić Konstytucję, to może mu się to udać. Byłoby to oczywiście fatalne w skutkach. Nie tylko dlatego, że to, co zostałoby uchwalone byłoby złe. Ale dlatego, że Konstytucja musi być dokumentem zgody narodowej i określać wartości, które są akceptowane przez ogół.
Dlatego jej uchwalenie musi być absolutnie zgodne ze wszystkimi procedurami. Jeżeli tak by nie było, to byłby grzech pierworodny takiej ustawy zasadniczej. Taka Konstytucja byłaby świstkiem, który zamiast być szanowany byłby pogardzany, bo wszyscy wiedzieliby – nawet autorzy tych zmian – że została wymuszona w sposób niegodny.
Moim zdaniem jednak chodzi o coś innego. Termin ostatniego posiedzenia Sejmu został przedłużony dlatego, że to jest pewnego rodzaju bezpiecznik dla władzy, która – gdyby straciła możliwość samodzielnego rządzenia – stanęłaby przed groźbą rozliczeń. Można sobie bez trudu wyobrazić, że powstanie rząd złożony z partii opozycyjnych ze względu na słabą zdolność koalicyjną PiS-u. W takiej sytuacji Sejm w starej kadencji mógłby dokonać kilku zmian, które zabezpieczyłyby interesy Prawa i Sprawiedliwości jako partii. Na przykład dokonana by została zmiana oddająca prezydentowi prawo mianowania prokuratura generalnego.
Może też chodzić o dokończenie skoku na Trybunał Konstytucyjny. Pamiętajmy, że w tymże Trybunale cały czas jest wniosek kwestionujący legalność wyboru trzech sędziów w roku 2010 – sędziego Zubika, sędziego Tuleyi i sędziego Rymara. A kadencja tych sędziów kończy się w grudniu tego roku. Jeżeli PiS wygra wybory, to sobie spokojnie wybierze ich zastępców w grudniu, bo będzie miał większość.
Gdyby jednak stracił władzę, to wyobrażam sobie, że usłużny obecny Trybunał Konstytucyjny szybko zebrałby się i orzekł, że wybór tych sędziów w roku 2010 był jednak niekonstytucyjny, czyli zgodziłby się z ministrem Ziobro. To by oznaczało, że nie są sędziami i wtedy PiS mógłby w trybie nagłym wybrać następców tych trzech sędziów. A to dawało PiS absolutną większość w Trybunale, który wtedy mógłby blokować jakiekolwiek zmiany wprowadzane przez nowy rząd.
Z pragmatycznego punktu widzenia PiS nie musi zmieniać Konstytucji, bo pokazał, że potrafi rządzić kompletnie się nią nie przejmując – faktyczne wyłączenie Trybunału Konstytucyjnego oznacza funkcjonowanie bez Konstytucji. Można uchwalić dowolną ustawę i jej sprzeczność z konstytucją nic nie znaczy, bo nie ma nikogo, kto to może stwierdzić.
Ale podkreślę – nie sposób wykluczyć, że populistyczna władza złamie i w tym wypadku reguły gry i spróbuje nawet zmienić Konstytucję. A następnie – na przykład – poprosi suwerena o to, ażeby jej dał jej błogosławieństwo w postaci referendum.
Pozostaje mieć tylko nadzieję, że cała opozycja jest odpowiedzialna i nie zlekceważy tego przedłużonego posiedzenia Sejmu, tym bardziej, że dziś wielu (w tym np. profesor Nałęcz) ostrzega przed tym zagrożeniem faktycznego zamachu stanu. Więc niepojawienie się w parlamencie opozycyjnych posłów i senatorów z tej kończącej się właśnie kadencji, skończyłoby się dla nich czerwoną kartką w sensie politycznym…
Zła prasa Rzeczpospolitej rzeczywiście zaczęła się na dobre ok. 300 lat temu. Wówczas na Zachodzie stały się popularne świeckie ideały Oświecenia i tolerancji religijnej. Tymczasem w Polsce dochodziła do głosu katolicka reakcja, która „innowiercom” odmawiała praw politycznych. Prezes PiS jak zwykle miesza skrawki prawdy z fantazjami i poczuciem krzywdy
Prezes PiS jest mistrzem insynuacji – umie zarzucać politycznym przeciwnikom czyny najgorsze w taki sposób, że nie da się go np. oskarżyć o zniesławienie. O tej technice retorycznej Kaczyńskiego pisaliśmy w OKO.press wielokrotnie (np. tutaj i tutaj). Zawsze byliśmy pod wrażeniem tego, jak sprawnie się nią posługuje.
Podczas konwencji wyborczej PiS w Sosnowcu 8 października prezes partii jednak zagalopował się nieco i powiedział więcej konkretów, którym można przyjrzeć się z bliska. Groził również polskim elitom. Te groźby nie znalazły się w oficjalnej relacji na stronie partii. Nie ma tam także nagrania wystąpienia Kaczyńskiego. Media jednak obszernie relacjonowały to, co mówił.
„Polska miała to nieszczęście i ciągle w jakiejś mierze to nieszczęście trwa, że od prawie 300 lat byliśmy przedmiotem zorganizowanej akcji dyfamacyjnej, niszczącej naszą reputację ze strony sąsiednich mocarstw” – mówił Kaczyński.
Wymienił jeden konkretny przykład: przez ostatnie kilka lat, zdaniem Kaczyńskiego, bliżej nieokreślone złe siły odbierały Polakom „prawo do powiedzenia zgodnie z prawdą, że byliśmy pierwszymi, którzy przeciwstawili się zbrojnie hitleryzmowi i walczyliśmy z nim bardzo zaciekle tu w kraju i na całym świecie, niemal na wszystkich frontach drugiej wojny światowej i przedstawić nas jako w istocie współpracowników Niemiec hitlerowskich, współpracowników Hitlera w szczególności w kontekście Holokaustu”.
Prezes uzupełnił, że w tę narrację za rządów PO-PSL „dołączali się i to bardzo intensywnie przedstawiciele polskich elit”. Przywołał film „Pokłosie” Władysława Pasikowskiego, ale mówił także o innych książkach, filmach oraz „różnego rodzaju akcjach”.
Była to – zdaniem Kaczyńskiego – działalność antypolska.
„Ale takich filmów było więcej, niektóre z nich były niestety w sensie artystycznym dobre czy nawet bardzo dobre, ale niszczyły polską reputację, niszczyły nasze wartości, niszczyły nasze bezpieczeństwo w sferze moralnej, a to też ma ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa w ogóle, bo naród, który jest traktowany jako naród zbrodniarzy nie jest też zwykle przedmiotem empatii innych narodów” – mówił.
Logika wypowiedzi Kaczyńskiego jest więc następująca:
- od 300 lat sąsiednie mocarstwa szkalowały Polaków;
- od niedawna wykorzystują do tego oskarżenie o współudział w Zagładzie;
- to oskarżenie propagują polskie „elity” (cudzysłów Kaczyńskiego, bo naprawdę nie są elitami);
- wykorzystują do tego m.in. filmy i książki, w tym np. „Pokłosie”;
- zagraża to polskiemu bezpieczeństwu, bowiem „naród zbrodniarzy” nie budzi sympatii;
- PiS zrobi z tym porządek, wymieniając elity.
Ten ostatni punkt Kaczyński potraktował jako częściowo dokonany. „Nowa polska elita władzy i coraz większa część elity kulturalnej i innych elit już nie pracuje dla naszych wrogów (…) Zwycięstwo w tych wyborach oznacza, że czas tych elit się ostatecznie skończy” – mówił.
Mowa Kaczyńskiego: rozkładamy na części pierwsze
Jak bardzo często w wypowiedziach Kaczyńskiego, mamy tu do czynienia ze skomplikowaną konstrukcją – w której elementy fałszywe mieszają się z prawdziwymi (i tworzą zupełnie nieprawdziwą całość). Bardzo często rozplątanie tego wymaga dłuższego wyjaśnienia.
Posłużmy się przykładem.
„Od prawie 300 lat byliśmy przedmiotem zorganizowanej akcji dyfamacyjnej, niszczącej naszą reputację ze strony sąsiednich mocarstw” – mówił prezes.
Dlaczego akurat 300 lat? Otóż zła prasa Rzeczypospolitej na Zachodzie rzeczywiście zaczęła się na dobre mniej więcej 300 lat temu. Wówczas na Zachodzie stały się popularne świeckie ideały Oświecenia i tolerancji religijnej. Tymczasem w Rzeczypospolitej dochodziła wtedy do głosu katolicka reakcja, która „innowiercom” odmawiała praw politycznych. Był to odwrotny proces niż na Zachodzie: kiedy w Rzeczypospolitej panowała tolerancja religijna (XVI w.), we Francji i Niemczech trwały krwawe konflikty na tle religijnym. W XVIII w. sytuacja się odwróciła – to w Rzeczypospolitej protestanci ulegali prześladowaniom, które odbijały się szerokim echem na Zachodzie.
Zaczęło się to – i tu prezes ma rację – niemal dokładnie 300 lat temu.
- W 1715 roku skazano na śmierć protestanckiego szlachcica Zygmunta Unruga, oskarżonego o bluźnierstwo. Oskarżył go (fałszywie, co warto dodać) katolik Andrzej Potocki, licząc na przejęcie majątku Unruga, który musiał uciekać z kraju. W obronie protestanta występował nawet nuncjusz papieski. Z powodu niewydolności sądów i władz Rzeczypospolitej rodzina szlachcica odzyskała jego majątek już po jego śmierci – dopiero w 1741 roku.
- W 1724 roku po zamieszkach pomiędzy protestantami i katolikami w Toruniu sąd królewski skazał na śmierć 9 protestantów oraz 2 burmistrzów miasta (tego samego wyznania). Jednostronny wyrok – podjęty z oskarżenia jezuitów; przewodniczącym komisji badającej sprawę był biskup – wzburzył rządy obcych krajów, w tym Prus i Rosji, którym dał pretekst do interwencji w sprawy słabej Rzeczypospolitej. Sprawa wyrobiła też Rzeczypospolitej opinię kraju zacofanych bigotów, gorliwie utrwalaną przez dyplomację wrogich nam sąsiadów.
Jak widać, prezes mówił nieprawdę w części – Polskę faktycznie oskarżali za granicą wrogowie (i tu Kaczyński ma odrobinę racji), ale też daliśmy do tych oskarżeń całkiem solidne podstawy (i tu racji nie ma).
To typowy zabieg retoryczny Kaczyńskiego.
Fałsze Kaczyńskiego, marzenie o nowych elitach
Wyliczmy teraz piętrowe fałsze w wypowiedziach Kaczyńskiego.
- Współudział części Polaków w Zagładzie nie jest antypolską fantazją, tylko historycznym faktem, nienegowanym nawet przez IPN. Historycy różnią się jedynie w ocenie zakresu i skali współpracy – ci prorządowi usiłują ją bagatelizować i umniejszać, ci niezależni – piszą książki o systemowej współpracy instytucji obsadzonych przez Polaków (takich jak „granatowa” policja) w Zagładzie.
- Nie wiadomo, na czym ma polegać „propagowanie” tego zarzutu. Historycy mają nie pisać książek? Reżyserzy mają nie kręcić filmów na ten temat? Politycy PiS mają w dorobku długą listę wypowiedzi dyskredytujących dorobek niezależnych naukowców oraz mówiących, że zgodne z polską „racją stanu” jest pisanie o relacjach polsko-żydowskich w taki sposób, którego chce rząd. Mówił tak w udzielonym we wrześniu 2019 roku wywiadzie wicepremier i minister nauki Jarosław Gowin. W filmie „Pokłosie” – atakowanym przez prawicę – reżyser pokazał w metaforyczny sposób próbę wyparcia przez polską wspólnotę win popełnionych przez przodków. Nie jest jasne, co w tym jest antypolskiego.
- Nie wiadomo, w jaki sposób pisanie i kręcenie filmów o polskich „winach” ma uczynić z Polaków „naród zbrodniarzy”. Historycy i opinia publiczna na Zachodzie doskonale wiedzą, kto rozpoczął II wojnę światową i zorganizował Holocaust. Niemcy nie wypierają się tego, że byli głównymi sprawcami Zagłady. Nie jest też jasne, w jaki sposób Polacy mieliby przestać „być przedmiotem empatii innych narodów”, ani nawet w ogóle po co ktokolwiek miałby odczuwać wobec nas empatię.
Właściwie każde ze zdań w cytowanej wypowiedzi Kaczyńskiego zawiera takie intelektualne płycizny i fałsze. Sprostowanie ich wymagałoby napisania kilkudziesięciostronicowej broszury.
Istotna jest tu jednak groźba: „Zwycięstwo w tych wyborach oznacza, że czas tych elit się ostatecznie skończy” – mówił Kaczyński.
To kolejna już zapowiedź „wymiany elit”, którą planuje rząd PiS. Kaczyński wraca do tego tematu często: mówił już o nim np. podczas wystąpienia w Gdańsku w sierpniu 2014 roku. Jest w tym też zawarta pewna wizja roli elit – intelektualistów i twórców – która jest miła sercu konserwatywnego wyborcy. Ich zadaniem jest bronić wspólnoty, tłumaczyć ją z win, chwalić – a nie krytykować, bowiem krytyka jest destrukcyjna. Takie elity partia Kaczyńskiego wymieni na własne.
Dodajmy na zakończenie, aby było to jasne: twierdzenie o „300 lat współpracy elit z wrogami w dyfamowaniu Polski” jest całkowicie fałszywe. Wielu polskich twórców krytykowało swój naród – dla jego dobra – z tak wielkimi figurami, jak Prus czy Orzeszkowa na czele. Niektórzy konserwatyści, wychwalający tradycję polską i polskość, byli zaś politycznymi zdrajcami, współpracującymi z wrogami – np. Seweryn Rzewuski.
Nie bez powodu wielu ludzie dobrowolnie rezygnuje z wolności. Bo wolność to – w myśl jej klasycznej definicji – możliwość, ale też męka wyboru. A potem kac moralniak z powodu konsekwencji.
A porpos moralniaka, to kiedy u nas podwójnie wygrało PiS, za Kanałem Brytyjczycy właśnie decydowali się na Brexit, a za oceanem Amerykanie głosowali na prezydenta Trumpa. Teraz z premierem Johnsonem oraz Brexitem nie wiadomo, co dalej, a przed The Donaldem rysuje się coraz bardziej realna perspektywa usunięcia z urzędu. Na razie nic nie jest wprawdzie przesądzone i nie wiadomo, czy w Londynie i w Waszyngtonie znajdzie się wystarczająco wielu „sprawiedliwych”, by pogonić z polityki Borisa z Donaldem. Ale stare demokracje przed zderzeniem ze ścianą przynajmniej wcisnęły hamulce.
Zdecydowała – zdaje się – „racja stanu”.
Bo przecież, sądząc po wskaźnikach gospodarczych, Brytyjczykom i Amerykanom pod rządami populistów wcale nie żyje się (na razie) gorzej niż za liberałów, a niektórym, to nawet wręcz przeciwnie. Pewne posunięcia obu przywódców podobają się nawet wyborcom opozycji, bo tak naprawdę, to i Amerykanie i Brytyjczycy są zmęczeni konsekwencjami nielegalnej i legalnej imigracji oraz dokładaniem się – jak sądzą – do rachunków reszty świata.
Niemniej, entuzjazm dla Brexitu, zwłaszcza takiego bez umowy, żywią już chyba tylko najwierniejsi zwolennicy premiera Johnsona. Zaś perspektywa dalszych rządów prezydenta, który tylko patrzeć, jak wplącze Amerykę w kolejny konflikt zbrojny, spędza z sen z powiek coraz większej rzeszy Amerykanów. Urok „niesfornych dzieci” polityki – Trumpa i Johnsona, powoli przestaje działać, podobnie jak obietnice uczynienia – odpowiednio – Ameryki i Wielkiej Brytanii – „great again”. Zwłaszcza w kontekście coraz wyraźniej widocznych, ukrytych za plecami Borisa i Donalda, ich rzeczywistych promotorów i sponsorów. A w zasadzie to jednego i tego protektora z siedzibą na Kremlu.
Bo to Rosji zależy, jak nikomu innemu, na destabilizacji świata, ze szczególnym wskazaniem na rozpad, lub przynajmniej osłabienie Unii Europejskiej.
Toteż niewykluczone, że dni Borisa Johnsona na urzędzie są już policzone, a impeachment Donalda Trumpa przesądzony. Wystarczy paru przyzwoitych Republikanów, którym nie jest obojętne, że ich prezydent usiłuje skompromitować konkurenta do urzędu szukając wsparcia za granicą (a niewykluczone, że prosząc o nie wrogie mocarstwo).
U nas natomiast, ekipa obiecująca uczynić Polskę great again ma się doskonale, a śladów hamowania zupełnie nie widać, o „dziesięciu sprawiedliwych” w szeregach formacji władzy to już nawet nie wspominając.
Po czterech latach „dobrej zmiany” Sejm jest – w zasadzie – niemy, ruchy społeczne, do niedawna masowe – spacyfikowane, aktywiści zniechęceni i zastraszeni, sędziowie gnębieni, media publiczne na usługach rządzących, a opozycji – dość skutecznie kompromitowanej, ośmieszanej i straszonej przez wszystkie możliwe służby – wyraźnie brakuje formy przed ostatnia prostą.
ImPiSmentu więc raczej nie będzie. A już na pewno nie można liczyć, że dokona się on w oparciu o instytucje polskiego prawa.
Tym bardziej, że po setce mniejszych i większych afer, rozłożeniu służby zdrowia, edukacji, administracji publicznej, systemu prawnego oraz sądownictwa poparcie dla „dobrej zmiany” wyraźnie w narodzie urosło i partia aktualnie rządząca może w wyborach liczyć na wynik w granicach około 40 procent!
Jedyny ImPiSment na jaki mogą liczyć ci, którzy chcą żeby Polska pozostała – nie tylko ciałem, ale i duchem – w Europie to ten, którego dokonać można w najbliższą niedzielę. Bo jak nie my, to już nikt.
Tagi: Adam Leszczyński, Bożena Chlabicz-Polak, Jarosław Kaczyński, Jerzy Bokłażec, Kleofas Wieniawa, Koalicja Obywatelska, Kościół katolicki, Marcin Matczak, Marek Jędraszewski, Małgorzata Kidawa-Błońska, Olga Tokarczuk, PiS, Platforma Obywatelska, Witold Bereś, wybory parlamentarne 2019
Najnowsze komentarze